Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στα social media αναζητώντας απαντήσεις για το πώς νιώθουν.
Βίντεο στο TikTok που μιλούν για άγχος, κατάθλιψη, ΔΕΠΥ, αυτισμό ή άλλες ψυχικές δυσκολίες γίνονται καθημερινά viral και δημιουργούν την αίσθηση ότι εκεί, κάπου μέσα στο feed, μπορεί να υπάρχει μια εξήγηση. Μια λέξη, μια περιγραφή, κάτι που να δίνει νόημα σε αυτά που νιώθουμε και δεν μπορούμε πάντα να ονομάσουμε.
Πολλοί βλέπουν τέτοια βίντεο και νιώθουν ότι επιτέλους βρίσκουν μια εξήγηση για πράγματα που βιώνουν και δεν καταλαβαίνουν. Μια λέξη, μια περιγραφή, ένα tag, μπορεί να δημιουργήσει την αίσθηση ότι «κάπως έτσι είμαι κι εγώ». Αυτό προσφέρει μια ανακούφιση, μια αίσθηση ταύτισης και πολλές φορές, μια είσοδο σε μια κοινότητα ανθρώπων με κοινές εμπειρίες.
Ωστόσο, δεν είναι όλα τόσο απλά. Τα social media, όσο χρήσιμα κι αν είναι στη διάδοση της γνώσης και στην αποστιγματοποίηση της ψυχικής υγείας, δεν είναι πάντα αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης. Πολλές φορές οι πληροφορίες είναι επιφανειακές, γενικευμένες ή λανθασμένες. Και όταν οι άνθρωποι βασίζουν την κατανόηση του εαυτού τους μόνο σε ό,τι βλέπουν στο διαδίκτυο, κινδυνεύουν να παρερμηνεύσουν αυτό που πραγματικά συμβαίνει μέσα τους.
Η ψυχική υγεία είναι σύνθετη. Το πως νιώθουμε, το πως αντιδρούμε, το πως σχετιζόμαστε με τον εαυτό μας και τους άλλους δεν εξηγείται εύκολα μέσα από ένα trend ή μια λίστα με συμπτώματα. Κάτι που μοιάζει να ταιριάζει, μπορεί να μην είναι η πραγματική αιτία. Και κάτι που δεν μας φαίνεται «αρκετά σοβαρό», μπορεί να είναι το πρώτο σημάδι μιας σημαντικής δυσκολίας που χρειάζεται φροντίδα.
Ζούμε σε μια εποχή υπερπληροφόρησης και ταχύτητας. Όλοι, σε κάποια στιγμή της ζωής μας, αναζητούμε απαντήσεις για το ποιοι είμαστε και γιατί νιώθουμε έτσι όπως νιώθουμε. Είναι ανθρώπινο να ψάχνουμε. Είναι ανθρώπινο να θέλουμε να καταλάβουμε.
Αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι περισσότερες απαντήσεις, αλλά μεγαλύτερη σαφήνεια. Να μπορούμε να ξεχωρίσουμε την ουσιαστική γνώση από τη φασαρία της υπερπληροφόρησης. Να σταθούμε με πραγματικό ενδιαφέρον απέναντι στον εαυτό μας, με φροντίδα αντί για βιασύνη, χωρίς την ανάγκη να του φορέσουμε πρόχειρες ταμπέλες. Η ψυχική υγεία δεν είναι τεστ προσωπικότητας ούτε κάτι που τρεντάρει στα social. Είναι μια βαθιά, προσωπική διεργασία. Ζητά χώρο, χρόνο και αληθινό διάλογο, πρώτα με εμάς τους ίδιους και, όταν χρειάζεται, με έναν ειδικό που μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε σε βάθος αυτό που βιώνουμε.
Μας αφορά όλους.
